Azerice

filankəsi filan vəzifədən çıxartdır, məni qoydur yerinə, al bu da haqqı! Filankasi tutdurmaq istəyirəm, nə qədər gərəkdi? Filankəs Bakıda qardaşımı tutdurub, onu neçə günə gətirdə bilərsən evə? İstəyirəm, filankəsin acığına, oğlum əsgərliyini elə burada keçirtsin, haqqı nədir bunun?

Hə, bu camaat bir-birinin acığına, bir-birinin bəhsinə bil-mirdi neyləsin? Əlizamandan ötrü də nə fərqi, o, yalnız belə şeylərdən ləzzət alırdı. Əli girməyən yer vardımı? Təki əlində pul olsun, sözünü daşdan da keçirərdi.

Birdən-birə aynabəndin qapısını açıb daş pilləkənlə aşağı, həyətə endi, amma nədənsə maşına, bir başı yerə söykənmiş xərəyə yaxınlaşmağa ürək eləmədi, elə bil, Əlizamanın meyitindən də qorxurdu.

Əlizamanın qorxusu, xofu olmasaydı və o zaman bibisi qı-zının sözünə uyub o cavan zabiti bircə kərə bu evə gətirsəydi, bircə dəfə döşəyinə salsaydı, kim bilir, indi haradaydı, indi onun qızları, kim bilir, kimin qoltuğundaydı... Hər halda, yal-nız elə buna görə bu meyitə yiyə durmağa dəyərdi...

Ehtiyatla maşına yaxınlaşdı və gördü ki, ölünün üstünə salınmış mələfəni bir neçə yerdən qan qızardıb və elə bu qana baxa-baxa da, bir də hiss elədi ki, xərəyin yerə söykənmiş ucunda diz çöküb. Köpək də, sanki, onun həyətə düşməsini gözləyirmiş: qaça-qaça haradansa gəlib çıxdı, azacıq aralı-da şöngüyüb xərəyəTamaşa eləməyə başladı. Amma sürücü doqqazda görünən kimi köpək yerindən qalxdı, silkinə-silkinə çəpərin dibindəki kolluğa boylandı.

- Sən bunu çətin tanıyasan, ay Qarabaş, dedi, bu, mənim kimi səni də unutmuşdu. - Sonra bilmədi daha nə de-sin, nə söyləsin? Neyləsin?

- Ay bacı, bu evin yiyəsi kimdi? Sürücünün salamsız-kəlamsız ona dediyi birinci söz bu oldu.

Mənəm.

Bəs sən səhərdən haradasan? Bəs sən bilmirsən ki...

Sürücünü sözünü bitirməyə qoymadı:

Bir az yavaş danış, - dedi... Və bu xəbərdarlıqdan sonra

sürücü o çağacan danışmadı ki, ev sahibəsi özü onu dindirdi:

- Heç kim gəlmədi ki köməyə?

- Yox, bacı, heç kim gəlmədi, - sürücü dedi, – heç, elə bil, bunlar müsəlman deyillər, belə də camaat olar? Belə də el olar?

ev - Adam öz-özünə eləyəni el yığılsa, eləyə bilməz, sahibəsi dedi və qalxıb xərəyi təkbaşına yerə düşürtmək İstəyən sürücüyə kömək eləməyə başladı.

Hərəsi bir tərəfindən tutsa da, xərəyi əllərində saxlaya bilmədilər, amma sürücü qabaqcadan ehtiyatını görmüşdü, xərəyin düşəcəyi yerə bir bağ ot gətirib qoymuşdu.

Meyitin üzü açılmışdı, amma meyitin üzünə ev sahibəsi kimi sürücü da baxa bilmədi, mələfənin ucunu onun üzünə çəkdi.

Gözü kor olmuşlar, - ev sahibəsi dedi, - bunun gözlərini də sığamayıblar, Allah cəzalarını versin. - Meyitin gözlərinin açıq qalması ev sahibəsinə yer elədi: demək, tək keçinib, canı ağzından çıxanda yanında heç kim olmayıb...

Türkçe

Falanca görevden alındı, beni yerine koydular, bu onun hakkı! Falancayı tutuklatmak istiyorum, maliyeti ne kadar? Falanca kardeşimi Bakü'de tutukladı, kaç gün eve getirebilirsiniz? Oğlumun askerliğini burada yapmasını istiyorum, filancanın öfkesi yüzünden, hakkı ne?

Peki, bu kalabalık birbirlerinin öfkesi ve dedikodusundan ne yapacağını bilemedi mi? Yaşlı adam için ne fark ederdi ki, o sadece böyle şeylerden hoşlanıyordu. Ali'nin giremeyeceği bir yer mi vardı? Keşke elinde para olsaydı, bir taşla konuşurdu.

Birden aynanın kapısını açtı ve taş merdivenlerden avluya indi, ama nedense sedyenin başı yerde duran arabaya yaklaşmaya cesaret edemedi, sanki Alizaman'ın cesedinden de korkuyordu.

Alizaman'ın korkusu ve dehşeti olmasaydı ve teyzesi kızının sözlerini dinleyip o genç subayı bir kez olsun bu eve getirseydi, onu bir kez olsun yatağına yatırsaydı, kim bilir şimdi neredeydi, kim bilir şimdi kimin kollarındaydı, kızlarının, kim bilir kimin kollarındaydı... Her neyse, sadece bu sebepten dolayı bile bu cesedi almaya değerdi...

Temkinli bir şekilde arabaya yaklaştı ve ölü adamın üzerine serilmiş olan çarşafın birkaç yerinin kanla kırmızıya boyandığını gördü ve bu kana bakarken kendini arabanın ucunda diz çökmüş hissetti Sedye yerde duruyordu. Köpek avluya girmesini bekliyor gibiydi: birdenbire koşarak geldi ve kısa bir mesafe sonra sedyeye bakmaya başladı. Ama şoför saat dokuzda belirir belirmez köpek ayağa kalktı ve titreyerek çitin dibindeki çalılara baktı.

- Bunu pek tanımıyorsun, sevgili Garabash, dedi, seni de benim gibi unutmuştu. - Sonra ne diyeceğini, ne diyeceğini bilemedi? Ne yapmalıydı?

- Ah, abla, bu evin sahibi kim? Şoförün ona selam vermeden söylediği ilk şey buydu.

Benim.

Peki sabahtan beri neredeydin? Ama bilmiyor musun...

Şoförün cümlesini bitirmesine izin vermedi:

Biraz daha yavaş konuş, - dedi... Ve bu uyarıdan sonra

şoför, ev sahibi bizzat kendisine soru sorana kadar konuşmadı:

- Yardıma kimse gelmedi mi?

- Hayır, bacım, kimse gelmedi, - dedi şoför, - hayır, onlar Müslüman değil, nasıl bir topluluk olabilirler? İnsan bunu nasıl yapabilir?

Ev - Bir insan tek başına yapabileceğini, bir grup insan bir araya gelse bile yapamaz, dedi hancı kadın ve kalkıp sedyeyi yere tek başına indirmek isteyen şoföre yardım etmeye başladı.

Her biri bir tarafa tutunduğu halde sedyeyi ellerinde tutamadılar, ancak şoför önceden tedbir almış ve sedyenin düşeceği yere bir demet ot getirmişti.

Cesedin yüzü açılmıştı, ancak şoför de tıpkı hancı kadın gibi cesedin yüzüne bakamadı, bu yüzden çarşafın ucunu yüzüne çekti.

Bunlar kör, dedi hancı kadın, gözlerini bile sığdıramadılar, Allah onlara azap etsin.- Cesedin gözlerinin açık kalması ev sahibine bir sebep veriyordu: Demek ki yalnız yaşıyordu ve öldüğünde yanında kimse yoktu...

(5000 karakter kaldı)
Azerice
Türkçe

İçindekiler

Son çeviriler

devamını göster›
ADS - REKLAMLAR